Ulusal Süt Konseyi (USK) Yönetim Kurulu tarafından 1 Temmuz-31 Aralık 2021 tarihleri arasında geçerli olacak soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatının litre başına 3 lira 20 kuruş olarak belirlendiğini anımsatan Sarıbal, "2 lira 80 kuruş olan çiğ süt alım fiyatı 30 kuruş arttırılmış oldu ama 30 kuruş olan prim 20 kuruşa düşürüldü. Adeta çiftçiyle alay ediliyor" dedi.
Sarıbal, şunları söyledi:
"Süt üreticileri uzun zamandır artan yem fiyatları nedeniyle zarar ediyorlar. Son bir yılda yeme gelen zam %72'yi geçti. Geçen hafta ziyaret ettiğim Bursa Karacabey'deki çiftçiler litre başına 90 kuruş zarar ettiklerini ifade ettiler. Böylesi bir ortamda toplamda 30 kuruşluk bir artış yapıldı. Üstelik açıklanan bir tavsiye fiyatı olduğu için çiftçi çoğunlukla sütünü bu fiyatların altında satmak zorunda kalıyor. Hem de bu fiyatlar yılbaşına kadar geçerli olacak. Oysa yeme neredeyse her saat zam geliyor.
Bakınız, 2019 yılı sonunda açıklanan ve 2020 yılının sonuna kadar sabit tutulan süt fiyatları nedeniyle çiftçi inanılmaz şekilde zarar etti. Çünkü yıl boyunca yem fiyatları hızla arttı ama üreticinin süt fiyatı sabit kaldı. Çiftçilerimiz hem borçlandı hem de süt hayvanlarını kesime gönderdi. Şimdi aynı kötü politika yeniden yürürlüğe konuşmuş oluyor.
Yeniden ithalata sarılacaklar
Bilindiği gibi hayvancılığın en önemli girdisi yemdir. Yem hayvancılığın %70'ni oluşturur. Süt hayvancılığında süt/yem paritesi diye bir ölçü var. Buna göre süt üreticisi bir çiftçi 1 litre süt ile 1,5 kilo yem alınabilirse bu işi sürdürebilir. Bunun altında olunca bu iş yapılamaz. Ama bugünkü durumda 1 litre süt ile ancak 1 kilo yem alınabiliyor. Bu iş sürdürülemez noktadadır. Üreticiler umutla bunun düzeltilmesini beklediler ama son açıklanan fiyatla hayal kırıklığı yaşıyorlar.
Bundan sonra büyük ihtimalle süt üreticileri hayvanlarını kesime gönderecek. Bu da hayvancılık için ciddi bir krizdir. Çünkü süt hayvanları kesime giderse besicilik de olmaz. Bunda ısrar edilirse bir süredir azalan canlı hayvan ithalatı yeniden artacak. Buna hayvancılık ürünleri de eklenecek."
Tüketici de zarar görür
Çiftçinin zararına üretim yaptığı sütün marketlerdeki fiyatının ise hızla arttığını hatırlatan Sarıbal, "Bugüne kadar çiğ süt üreticiden 2 lira 80 kuruştan alınıyordu. Ama marketlerde bir litre süt 7-8 lira arasında. Şimdi 30 kuruş zam yapıldı. Bu artış ile süt üretimi daha da düşecek. Bu da süt ve süt ürünlerinin fiyatlarını yukarı çekecek. Yani hem çiftçi zarar görecek hem tüketici" dedi.
Çözüme ilişkin görüşlerini de aktaran Sarıbal, "Öncelikle, diğer tarım kesimi gibi hayvancılık sektöründeki üreticilerin borçları da mutlaka faizsiz ertelenerek, uzun vadeli yapılandırılmalı. Süt/yem paritesinin sağlanması için artan yem fiyatlarına karşılık süt fiyatlarının da güncellenmesi gerekir.
Ayrıca ucuz yem için çiftçiye destek verilmeli. Uzun vadede ise mutlaka meralar ıslah edilerek üreticilerin hizmetine sunulmalı. Çünkü mera olmazsa kesif yemle yani fabrika yemi ile hayvanlığın ucuza yapılması mümkün değil" diye konuştu.
