Türkiye'nin güney komşusu Suriye'nin Dera kentinde, 2011 yılının mart ayında başlayan rejim karşıtı gösteriler, Esad güçlerinin silah kullanımı ile kısa sürede tüm ülkeye yayıldı. Rejimin tüm çağrılara rağmen demokrasi ve özgürlük isteyenlere yönelik silah kullanımından vazgeçmemesi üzerine yaz aylarında Suriye'nin çeşitli bölgelerinde çatışmalar çıktı. Rejim karşıtlarının 'Özgür Suriye Ordusu' adıyla silahlanarak karşılık vermesi ile karışıklık, iç savaşa dönüştü.
Çatışmaların şiddetini artırması ve ölümlerin artması ile 2012 yılından itibaren zorunlu olarak evlerini terk eden siviller, ülkeden göç etmeye başladı. Evlerini terk eden binlerce sivil, 2012 yılından itibaren Türkiye'ye göç etti. Bu tarihten sonra da çatışmaların durmaması, rejimin yanı sıra terör örgütlerinin de devreye girmesi ile oluşan baskı ortamı, binlerce sivili zorunlu göçe mecbur bıraktı. Aradan geçen sürede Türkiye'ye göç eden Suriyeli sayısı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre 3 milyon 672 bin 646'ya ulaştı.
SINIR KENTLERİNİ TERCİH ETTİLER
Yaşamlarını sürdürmek için Türkiye'nin 81 iline dağılan Suriyelilerin büyük bölümü, akrabalık ilişkileri ve geri dönüş umudu ile sınır kentlerinde kalmayı tercih etti. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre, geçici koruma kapsamında kayıt altına alınan ve Türkiye nüfusunun yüzde 4,46'sını oluşturan Suriyelilerin 1 milyon 414 bin 80'i, sınır kentlerinde kaldı. Suriyelilerden 449 bin 667'si Gaziantep, 435 bin 699'u Hatay, 423 bin 711'i Şanlıurfa ve 105 bin 6'sı Kilis'i tercih etti. Bölgede oluşan yoğunluk ile Suriyeli nüfusu, Kilis nüfusunun yüzde 74,23'ünü, Hatay nüfusunun yüzde 26,33'ünü, Gaziantep nüfusunun yüzde 21,56'sını ve Şanlıurfa nüfusunun yüzde 20,10'unu oluşturdu.
EN ÇOK İSTANBUL'DA, EN AZ BAYBURT'TALAR
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre, geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin en fazla yaşadığı kent, İstanbul oldu. 525 bin 241 Suriyeli, yaşamlarını sürdürmek için tercih ettikleri İstanbul nüfusunun yüzde 3,50'sine denk geliyor. Türkiye'ye sığınan Suriyelilerin en az tercih ettiği kent ise Bayburt oldu. 23 Suriyelinin yaşadığı Bayburt'tan sonra 38 sığınmacı ile Artvin, 43 sığınmacı ile Tunceli, 72 sığınmacı ile Iğdır ve 88 sığınmacı ile Gümüşhane, Suriyelilerin en az bulunduğu kentler olarak belirlendi.
Öte yandan 56 bin 191 Suriyeli ise Adana, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis ve Osmaniye'deki 7 barınma merkezinde yaşıyor.